Epilepsie is een chronische, niet-overdraagbare hersenaandoening die kan voorkomen bij personen van elke leeftijd. Hieronder leest u meer over de belangrijkste soorten epileptische aanvallen, wat voor invloed ze hebben op patiënten en hoe epilepsie kan worden vastgesteld en behandeld.
Neuraxpharm biedt verschillende medicaties voor de behandeling van epilepsie alsmede noodmedicatie voor aanvallen. Nadat de arts heeft vastgesteld wat je nodig hebt, kan hij of zij het middel voorschrijven dat het beste aansluit op uw behoeften en aandoening.
Epilepsie is een neurologische aandoening van de hersenen en het zenuwstelsel. Epilepsie wordt beschouwd als een ‘spectrumstoornis’ omdat er vele oorzaken en verschillende soorten aanvallen zijn en de ernst en impact kunnen variëren van persoon tot persoon, in combinatie met een reeks andere aandoeningen.
Personen met epilepsie hebben doorgaans regelmatig een aanval, die gepaard gaat met een enorm aantal symptomen, variërend van verstijving of wezenloos voor zich uit staren tot onbeheersbare schuddende of schokkende bewegingen.
Epileptische aanvallen beginnen in de hersenen en worden veroorzaakt door een verstoring van de elektrische activiteit in de hersenen. Andere soorten aanvallen, zoals aanvallen die worden veroorzaakt door een laag bloedsuikergehalte of hartproblemen, zijn geen epileptische aanvallen.
Er bestaan vele soorten epilepsie, waaronder focale epilepsie, gegeneraliseerde epilepsie en een combinatie van gegeneraliseerde en focale epilepsie. Artsen onderzoeken de soorten aanvallen die zijn opgetreden en gaan na wat hiervan de oorzaak was, zodat ze het soort epilepsie kunnen bepalen.
Er bestaan meer dan 40 verschillende soorten epileptische aanvallen. Bij sommige aanvallen blijft de patiënt bij bewustzijn, terwijl de patiënt bij andere aanvallen het bewustzijn verliest. Aanvallen kunnen leiden tot schuddende of schokkende bewegingen of ongewone gewaarwordingen. De belangrijkste soorten aanvallen en de symptomen van deze aanvallen worden uitbreid beschreven in de onderstaande paragraaf over symptomen.
Epilepsie is een van de meest voorkomende neurologische aandoeningen (dat wil zeggen aandoeningen van het zenuwstelsel) in de wereld. Epilepsie kan voorkomen bij personen van elke leeftijd, ras en sociale klasse. Ongeveer 50 miljoen mensen over de hele wereld hebben deze aandoening, maar naar schatting zouden met de juiste diagnose en behandeling wel 70% van de personen met epilepsie zonder aanvallen door het leven kunnen gaan.
De voornaamste symptomen van epilepsie zijn epileptische aanvallen. Deze worden veroorzaakt door een plotselinge uitbarsting van elektrische activiteit in de hersenen, waardoor de hersenfunctie wordt verstoord en de normale signalen door elkaar heen gaan lopen. De aanvallen die iemand krijgt, zijn afhankelijk van het deel van de hersenen dat hierbij betrokken is.
Het belangrijkste symptoom van epilepsie zijn terugkerende aanvallen – deze zijn vaak onvoorspelbaar en episodisch, wat betekent dat ze komen en gaan. Veel mensen vinden het echter nuttig om bij te houden wat er vóór elke aanval gebeurt, zodat ze een beter inzicht krijgen in de waarschuwingssignalen die typisch zijn voor hen.
De meeste mensen met epilepsie hebben aanvallen die kort duren (minder dan vijf minuten) en vanzelf ophouden. Maar soms kan een aanval langer dan vijf minuten duren, of kunnen er meerdere aanvallen plaatsvinden zonder een herstelperiode ertussen. Dit staat bekend als ‘status epilepticus’ en er kan noodhulp en/of medicatie nodig zijn om de aanval zo snel mogelijk te beëindigen.
Aanvallen worden ingedeeld in focale, die in één deel van de hersenen beginnen, en gegeneraliseerde, waarbij alle delen van de hersenen betrokken zijn.
Focale aanvallen zijn meestal van korte duur, minder dan twee minuten.
Epilepsie kent geen vaste fasen; het kan vrij plotseling opkomen en op elke leeftijd beginnen. Iedereen kan een enkele epileptische aanval krijgen; dit betekent niet noodzakelijk dat men epilepsie heeft.
Vaak is epilepsie een aandoening waar men levenslang rekening mee moet houden, hoewel sommige vormen van epilepsie een beperkte periode duren en de aanvallen uiteindelijk ophouden.
Gewoonlijk zijn aanvallen onvoorspelbaar, kort en episodisch, wat betekent dat ze komen en gaan, zodat het moeilijk kan zijn om te weten wanneer men ze kan verwachten.
De symptomen kunnen ook per persoon verschillen, dus het is een goed idee om een beeld te vormen van de waarschuwingssignalen die men bij een aanval krijgt, zodat men kan anticiperen en zich kan voorbereiden op een aanval. Waarschuwingssignalen kunnen zijn:
Focale bewuste aanvallen worden soms “aura’s” genoemd en worden vaak gezien als een waarschuwing dat er een tonisch-clonische aanval op komst is. Het kan gaan om een gevoel van déjà vu (het gevoel dat je dit eerder hebt meegemaakt), het plotseling voelen van intense angst of vreugde, tintelingen in armen en benen, stijfheid of stuiptrekkingen in het lichaam, ongewone smaken of geuren en een ‘opkomend’ gevoel in de buik.
De oorzaken van epilepsie zijn complex en niet altijd gemakkelijk vast te stellen, en vaak heeft epilepsie geen aanwijsbare oorzaken. Het kan het gevolg zijn van iemands genetica, een structurele verandering in de hersenen of andere onderliggende aandoeningen zoals hersentumoren en infectieziekten, zoals meningitis en virale encefalitis. Ook bepaalde gebeurtenissen kunnen de kans op epileptische aanvallen vergroten, zoals zuurstofgebrek in de hersenen van een baby tijdens de bevalling of hersenletsel door een ongeval of een beroerte.
Bij volwassenen met epilepsie is het risico om te sterven tot drie keer hoger dan in de algemene bevolking. Onderzoeken tonen aan dat de levensverwachting tot 10 jaar lager kan zijn wanneer de oorzaak van de epilepsie bekend is.
Epilepsie kan verband houden met een genetische aanleg of veroorzaakt worden door een verandering in de hersenen. Dit kan hersenbeschadiging zijn veroorzaakt door:
Aanvallen kunnen willekeurig opkomen, maar veel mensen merken dat bepaalde factoren ze kunnen uitlokken, zoals slaapgebrek, stress, medicatie, drugs of alcohol, het missen van maaltijden, wakker worden, menstruatie en knipperende of flikkerende lichten. Deze factoren veroorzaken op zichzelf geen epilepsie, maar zijn wel veel voorkomende aanleidingen voor epileptische aanvallen.
Ongeveer een op de drie mensen met epilepsie heeft ook een familielid met de aandoening, wat erop wijst dat de oorzaak vaak erfelijk is. Veel mensen die ouders met epilepsie hebben, krijgen echter geen aanvallen en ontwikkelen zelf geen epilepsie. Het is soms ook een gevolg van een niet-erfelijke genetische neiging, veroorzaakt door een verandering in iemands genen, die kan optreden naarmate men ouder wordt.
Epilepsie kan bij iedereen op elk moment ontstaan, maar de diagnose wordt het vaakst gesteld bij kinderen en 65-plussers. Dit komt omdat er in deze levensfasen meer waarschijnlijke oorzaken zijn, zoals problemen bij de geboorte en infecties bij kinderen of beroertes bij ouderen.
Als iemand eenmaal epilepsie heeft ontwikkeld, is het vaak een levenslange aandoening, hoewel er veel behandelingsmogelijkheden zijn om de aanvallen te verminderen of zelfs helemaal te stoppen.
Soms helpt medicatie mensen om een jaar of langer aanvalsvrij te blijven, voordat ze schijnbaar willekeurig weer een aanval krijgen. Dit staat bekend als een “doorbraakaanval” en kan om verschillende redenen gebeuren. Als iemand een doorbraakaanval krijgt, is het raadzaam medisch advies in te winnen voor het geval de behandeling moet worden aangepast.
Veel mensen blijven hun hele leven in behandeling, maar bij sommige mensen verdwijnen de aanvallen na verloop van tijd, waardoor ze kunnen stoppen met de medicatie. Als epilepsie zo verdwijnt, heet dat spontane remissie.
Mensen met een diagnose van epilepsie, hebben de neiging herhaalde aanvallen te krijgen die in de hersenen beginnen, dus artsen doen waarschijnlijk pas onderzoek als die persoon meer dan één aanval heeft gehad.
Een enkele aanval betekent niet dat iemand epilepsie heeft, maar als iemand een aanval heeft gehad, moet de persoon onmiddellijk met een huisarts of zorgverlener praten, zodat zij de oorzaak kunnen onderzoeken.
Eerst zullen de artsen nagaan of de aanvallen die de persoon ervaart al dan niet in de hersenen beginnen. Andere soorten aanvallen, zoals aanvallen veroorzaakt door een laag bloedsuikergehalte of hartproblemen, worden niet geassocieerd met epilepsie.
Als een arts denkt dat het epilepsie is, wordt men meestal doorverwezen naar een neuroloog, een arts die gespecialiseerd is in aandoeningen van de hersenen en zenuwen.
Er is niet één enkele test om de diagnose van epilepsie te stellen, dus het kan een langdurig proces zijn waarbij artsen een reeks gegevens bekijken om uit te zoeken wat de oorzaak van de aanvallen is. Vaak lijken de symptomen op andere aandoeningen zoals paniekaanvallen, migraine of flauwvallen, dus alle specifieke informatie die men kan geven over de aanvallen is nuttig.
Dit kan inhouden:
Zodra de arts een duidelijker beeld heeft van de aanvallen die de persoon ervaart, kan hij enkele tests voorstellen. Deze helpen hen om meer informatie te verzamelen voor een diagnose en om andere oorzaken uit te sluiten, maar de testen kunnen op zichzelf epilepsie niet bevestigen of uitsluiten.
De testen voor epilepsie omvatten:
Als epilepsie wordt vastgesteld, zijn er verschillende behandelingen mogelijk, waaronder medicatie, chirurgie en stimulatiebehandelingen. Hoewel epilepsie doorgaans niet kan worden genezen, kunnen veel mensen met de juiste behandeling de aanvallen onder controle houden of zelfs helemaal voorkomen.
Behandelplannen worden afgestemd op het individu en zijn afhankelijk van de leeftijd, het soort aanvallen en eventuele andere medische aandoeningen. Men kan vragen een aanvalsdagboek bij te houden om de artsen een beter beeld te geven van de aanvallen wat kan helpen de beste behandeling te bepalen. Dit omvat eenvoudige informatie zoals:
De meeste mensen met epilepsie nemen anti-epileptica om aanvallen onder controle te houden door de chemische niveaus in de hersenen te veranderen.
Anti-epileptica zijn effectief voor ongeveer zeven van de tien mensen met epilepsie. Als de eerste anti-epilepticum niet werkt, kunnen artsen alternatieven of een combinatie van verschillende soorten proberen om te vinden wat het beste werkt.
Epilepsiemedicatie bestaat in de vorm van capsules, vloeistoffen, tabletten en siropen en wordt gewoonlijk dagelijks ingenomen. Bijwerkingen van deze geneesmiddelen moeten altijd met een arts of apotheker worden besproken. De medicijnen tegen epilepsie kunnen ook andere medicijnen beïnvloeden en moeten daarom altijd door een arts worden voorgeschreven.
Als onlangs de diagnose epilepsie is gesteld, hebt je misschien veel vragen voordat je met de behandeling begint. Het is een goed idee om dit met de arts te bespreken - misschien wil je voor de afspraak enkele vragen noteren.
Hier zijn enkele voorbeelden van vragen die je kunt stellen over de behandeling:
Wanneer anti-epileptica niet hebben geholpen om de aanvallen onder controle te krijgen, kan een operatie worden overwogen. Eerst wordt getest of de aanvallen worden veroorzaakt door een klein deel van de hersenen waar een operatie mogelijk is. Er zijn twee verschillende soorten operaties mogelijk:
Andere procedures die worden gebruikt om epilepsie te behandelen zijn onder meer nervus vagus stimulatie en diepe hersenstimulatie.
Bij nervus vagus stimulatie wordt een klein elektrisch apparaatje (zoals een pacemaker) onder de huid van de borstkas geïmplanteerd. Elektrische impulsen worden naar je hersenen gestuurd via de nervus vagus in je nek.
Het is onwaarschijnlijk dat nervus vagus stimulatie de aanvallen volledig zal stoppen, maar het kan de ernst en de frequentie ervan helpen verminderen door de elektrische signalen in de hersenen te veranderen. Het wordt vaak in combinatie met anti-epileptica gebruikt.
Diepe hersenstimulatie werkt op een vergelijkbare manier. Er worden elektroden geïmplanteerd in specifieke gebieden van de hersenen waar epileptische activiteit plaatsvindt om de elektrische signalen te veranderen en de aanvallen onder controle te krijgen. Dit is een betrekkelijk nieuwe procedure die momenteel alleen bij volwassenen wordt toegepast en er moet meer onderzoek worden gedaan om te begrijpen hoe doeltreffend het is.
Een ketogeen dieet (ook bekend als keto of ketogene therapie) is een gespecialiseerd medisch dieet met veel vetten en weinig koolhydraten en eiwitten. Het wordt soms gebruikt om epilepsie te behandelen wanneer de aanvallen niet onder controle kunnen worden gehouden met anti-epileptica. Daarom wordt het vaker gebruikt om kinderen te behandelen, en het is aangetoond dat dit het aantal aanvallen bij sommige kinderen vermindert.
Het is belangrijk dat kinderen het ketogeen dieet alleen volgen onder strikt toezicht van een kinderarts of een kinderdiëtist die ervoor kan zorgen dat het dieet zorgvuldig gebalanceerd is.
Voor mensen bij wie epilepsie kan worden uitgelokt door stress, kan lichaamsbeweging nuttig zijn naast andere behandelingen. Veel mensen vinden stress- en ontspanningstherapieën, zoals yoga en meditatie, nuttig.
De oorzaken van epilepsie zijn zeer uiteenlopend, dus er is niet één enkele preventiemethode, maar er zijn enkele eenvoudige dingen die je kunt doen om de kans op het ontwikkelen ervan te verkleinen.
Voor mensen met epilepsie kan het bijhouden van een aanvalsdagboek een effectieve methode zijn om epilepsieaanvallen te voorkomen, omdat het kan helpen bij het opsporen van factoren die de kans op een aanval vergroten, zodat deze situaties in de toekomst vermeden kunnen worden.
Bepaalde veiligheidshulpmiddelen kunnen ook nuttig zijn bij het detecteren van de waarschuwingstekenen van een aanval, zoals aanvalsalarmsystemen die zaken als veranderingen in hartslag en temperatuur controleren en een waarschuwing sturen om iemand te laten weten dat jeu misschien hulp nodig hebt.
Hoewel veel mensen met epilepsie goed reageren op behandeling, heeft ongeveer 30% van de mensen ongecontroleerde aanvallen die niet reageren op medicatie. Daarom wordt er nog steeds veel onderzoek gedaan naar nieuwe behandelingen voor mensen met epilepsie.
Zo onderzoeken wetenschappers bijvoorbeeld waarom de genactiviteit bij mensen met epilepsie anders is en onderzoeken ze nieuwe moleculen die mogelijk tot nieuwe geneesmiddelen tegen epilepsie kunnen worden ontwikkeld. Deze bevindingen zouden cruciaal kunnen zijn voor het ontdekken van nieuwe medicijnen voor mensen van wie aanvallen niet reageren op de huidige behandelingen.
Epilepsie
Epilepsie
Epilepsie
CZS
Neuraxpharm
Contacteer ons
Word lid van onze mailinglijst
Ontvang de laatste updates van de Neuraxpharm blog.
Om toegang te krijgen tot deze informatie moet u inloggen met uw gebruikersnaam.
Heb je geen account?Inschrijven
